444 4 864
Maloklüzyon (Kötü kapanış - diÅŸlerin normal pozisyonlarında olmaması)
DiÅŸler kendiliÄŸinden çapraşık diÅŸler haline gelmez. Güncel araÅŸtırmalar, çoÄŸu ortodonti probleminin temel nedeninin çene geliÅŸimi ile ilgili olduÄŸunu göstermektedir.
​
Erken yaÅŸta tespit edilebilen bu sınırlı çene geliÅŸimi, diÅŸlerin doÄŸru bir ÅŸekilde çıkması için yeterli alanın oluÅŸmasını engeller ve diÅŸlerin doÄŸal pozisyonlarına düzgünce yerleÅŸmesine mani olur.
​
Çapraşık diÅŸler için uygulanan geleneksel ortodonti tedavisi genellikle tüm daimi diÅŸlerin (yaklaşık 12 yaşında) çıkmasını bekler. Ancak bu yaÅŸta yapılan diÅŸ telleri ve diÅŸ çekimi gibi yöntemler, çene geliÅŸimi ile ilgili temel sorunları çözemez.
​
Yukarıdaki fotoÄŸrafta görülen çocuklar yalnızca dört-beÅŸ yaÅŸlarındadır ancak süt diÅŸlerindeki çapraşık diÅŸler belirgin ÅŸekilde fark edilmektedir. Bu, tüm daimi diÅŸlerin doÄŸru hizalanması için yeterli alan olmadığını gösterir. Bunun nedeni diÅŸlerin büyük olması deÄŸil, çene geliÅŸiminin yeterli olmamasıdır. Daimi diÅŸler daha büyük olduÄŸu için küçük çenelerde yer bulamaz.
​
Geleneksel ortodonti, bu temel sorunları göz ardı eder ve yalnızca diÅŸleri hizalamaya odaklanır. Bu yaklaşım, genellikle saÄŸlıklı diÅŸlerin çekilmesiyle sonuçlanır. Ancak bu durum, çökük bir yüz profiline ve kiÅŸinin beklenenden daha hızlı yaÅŸlanmış görünmesine neden olabilir.
​
Dahası, çapraşık diÅŸler, tedavi sonrası tekrar ortaya çıkabilir. Çünkü temel nedenler çözülmediÄŸinde, uzun vadeli bir sonuç elde edilemez. Bu durumlarda, diÅŸlerin hizasını korumak için genellikle kalıcı teller kullanılması gerekebilir.
"Problemlere yol açacak yanlış ağız alışkanlıklarını keÅŸfettiÄŸinizde tedaviye baÅŸlarsınız ve diÅŸleri deÄŸil, alışkanlıkları ele alırsınız."
– Dr. Barry Raphael, Ortodontist (Clifton, New Jersey, ABD)
Sağlık ve Gelişim
EÄŸer bir çocuk ağızdan nefes alıyorsa, dili damaÄŸa doÄŸru pozisyonda yerleÅŸmez. Bu durum genellikle çene geliÅŸimini olumsuz etkileyerek üst çenenin yeterince geliÅŸmemesine ve alt çenenin ileri büyümesinin kısıtlanmasına yol açar. Bunun yanı sıra, üst çenedeki bu yanlış geliÅŸim, hava yolunun daralmasına ve çocuÄŸun nefes alma kapasitesinin azalmasına neden olabilir.
​
Erken yaÅŸta kötü çene geliÅŸimi belirtilerini deÄŸerlendirmek, günümüzde daha fazla diÅŸ hekimi, ortodontist ve tıp uzmanı tarafından uygulanmaya baÅŸlanmıştır.
​
Ağızdan nefes alma, yalnızca çene ve yüz geliÅŸimini etkilemekle kalmaz; aynı zamanda Uykuda Solunum BozukluÄŸu (USB) problemlerinin baÅŸlıca nedenlerinden biridir. USB semptomları arasında horlama, sabahları yorgun uyanma, öÄŸrenme güçlükleri ve ciddi durumlarda uyku sırasında nefesin kesilmesi (Obstrüktif Uyku Apnesi - OUA) yer alır. Tedavi edilmediÄŸinde, Uykuda Solunum BozukluÄŸu, yetiÅŸkinlik döneminde yaÅŸam kalitesini düÅŸüren ciddi saÄŸlık sorunlarına neden olabilir.
​
Uykuda Solunum Bozukluğu (USB) ile ilişkilendirilen yaygın semptomlar şunlardır:
​
-
Çene geliÅŸimi problemleri ve buna baÄŸlı davranışsal sorunlar
-
Horlama
-
Uyku sırasında nefes alma hırıltıları
-
Obstrüktif Uyku Apnesi (OUA)
-
Kesintili uyku
Beslenme Alışkanlıkları
1930'larda Amerikalı diÅŸ hekimi Dr. Weston A. Price, diÅŸ çürüÄŸü ve diÅŸ hizalaması sorunlarının o dönemin "modern diyeti" ile yakından iliÅŸkili olduÄŸunu keÅŸfetti. Amerika BirleÅŸik Devletleri'nde diÅŸ çürüÄŸü ve çapraşık diÅŸlerin yaygın olduÄŸunu gören Dr. Price, farklı toplulukları inceleyerek beslenme alışkanlıklarının bu sorunlar üzerindeki etkisini araÅŸtırdı.
Ä°ncelemelerinde, daha ilkel bir diyetle beslenen toplumların hiç diÅŸ çürüÄŸü yaÅŸamadığını, çenelerinin daha geniÅŸ olduÄŸunu ve diÅŸlerinin düzgün bir ÅŸekilde hizalandığını buldu. Dr. Price bu farkı, ilkel diyetlerin daha sert gıdalardan oluÅŸmasına ve besin deÄŸerinin modern diyetlere göre 10 kat daha yüksek olmasına baÄŸladı.
Günümüzde, birçok çocuk neden diÅŸ çürüÄŸü yaÅŸadığını veya bunu nasıl önlemesi gerektiÄŸini bilmeden büyüyor. Oysa, doÄŸru beslenme hem diÅŸ hizalaması hem de saÄŸlıklı bir geliÅŸim için kritik öneme sahiptir.